Τι αλλάζει στα τσιγάρα: Από τον καπνό στις καινοτόμες εξελίξεις ηλεκτρονικού τσιγάρου.

Οι βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος για την υγεία είναι γνωστές σε όλους και το «ιερό δισκοπότηρο» που αναζητούν οι καπνιστές που δε θέλουν να διακόψουν οριστικά το κάπνισμα είναι σίγουρα ένας τρόπος για να εξακολουθήσουν να χρησιμοποιούν κάποιο προϊόν νικοτίνης, το οποίο όμως θα μείωνε αυτές τις βλαβερές συνέπειες. Μέχρι πρόσφατα αυτό ήταν μια ουτοπία. Όμως η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας σήμερα οδηγεί στο τέλος του καπνίσματος, όπως το ξέραμε. Τα τσιγάρα φαίνεται πως σε λίγα χρόνια θα είναι παρελθόν, αφού είναι πλέον ραγδαία η εξάπλωση προϊόντων με νικοτίνη, αλλά χωρίς καύση.

Από το τσιγάρο στο ηλεκτρονικό τσιγάρο

Ήταν σχεδόν πριν από μια δεκαετία όταν μπήκε στη ζωή μας μια συσκευή καπνίσματος που, ελλείψει καλύτερου όρου, κράτησε τη λέξη «τσιγάρο» συνοδεύοντάς την από το επίθετο «ηλεκτρονικό» και το κάπνισμα μετατράπηκε σε άτμισμα ενός υγρού που περιείχε μεν την απαραίτητη ποσότητα νικοτίνης, αλλά και πολύ περισσότερες γεύσεις.

Σε σύντομο χρονικό διάστημα, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα κατέκτησαν μεγάλο μερίδιο της καπνικής αγοράς και –μετά από τις πρώτες ογκώδεις συσκευές- κυκλοφόρησαν σε διάφορα μεγέθη και χρώματα. Η δημιουργία τους, ωστόσο, πάει πολύ πιο πίσω από την στιγμή που κυκλοφόρησαν. Το 1963 ο εφευρέτης Herbert Gilbert κατέθεσε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για ένα τσιγάρο χωρίς καπνό. Η ιδέα του ήταν να σχεδιάσει ένα τσιγάρο με μια άκρη στην οποία θα μπορούσε να εφαρμοστεί ένα οποιοδήποτε υγρό από «μπύρα μέχρι ρούμι». Όμως η ιδέα του δεν μετουσιώθηκε σε προϊόν παρά 35 χρόνια αργότερα, όταν ένας κινέζος φαρμακοποιός, ο Hon Lik εφηύρε το ηλεκτρονικό τσιγάρο, μια συσκευή η οποία θερμαίνει ένα υγρό που περιέχει νικοτίνη και παράγει ένα εισπνεόμενο αερόλυμα.

Αφότου κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τον σχεδιασμό των τσιγάρων του το 2003, το προϊόν διανεμήθηκε για δημόσια χρήση στην Κίνα για έναν χρόνο. Έκτοτε η παλαιά συνήθεια του καπνίσματος εκσυγχρονίστηκε εξαλείφοντας παράλληλα σε έναν βαθμό τις ανησυχίες για την υγεία. Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα κατάφεραν να κερδίσουν την αποδοχή του κοινού και να αποκτήσουν ικανοποιητικό μερίδιο αγοράς, χωρίς ωστόσο να επιτύχουν να «κατατροπώσουν» το παραδοσιακό τσιγάρο σε όρους αγοράς. Βασικότερη αιτία ήταν, σύμφωνα με τους χρήστες, πως δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των φανατικών καπνιστών αφού η εμπειρία είναι αρκετά διαφορετική από την εισπνοή καπνού που βγαίνει από ένα καιόμενο τσιγάρο.

Το καινοτόμο καπνικό προϊόν μειωμένου κινδύνου IQOS

Μια πιο επιτυχημένη λύση ήταν αυτή των ράβδων καπνού και του καινοτόμου καπνικού προϊόντος της Philip Morris International. Ακριβώς λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων, τα τελευταία χρόνια η Philip Morris International πήρε μια απόφαση, που ίσως αλλάξει τα πάντα γύρω από το κάπνισμα.

Προσλαμβάνοντας από το 2008 περισσότερους από 400 επιστήμονες και ειδικούς και επενδύοντας πάνω από 3 δισ. δολάρια στην έρευνα, ανάπτυξη και επιστημονική τεκμηρίωση, το 2014 η καπνοβιομηχανία κολοσσός παρουσιάζει στην αγορά και στους καπνιστές το IQOS.

Σχεδιασμένο για τις ανάγκες και τις διαφορετικές προτιμήσεις των ενήλικων καπνιστών, το IQOS ξεχωρίζει από τα λοιπά συναφή προϊόντα αφού ο χρήστης του δεν καπνίζει, αλλά ούτε ατμίζει, τουλάχιστον όπως το εννοούν οι χρήστες του ηλεκτρονικού τσιγάρου.

Η λύση της Philip Morris International ήταν καινοτόμα αφού δημιούργησε ένα προϊόν πιθανώς μειωμένου κινδύνου το οποίο δεν γεμίζει με υγρό όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, αλλά χρησιμοποιείται με ειδικού μεγέθους και επεξεργασίας ράβδους πραγματικού καπνού.

Η διαφορά, όμως από τα τσιγάρα, είναι ότι οι νέες αυτές ράβδοι καπνού δεν καίγονται αλλά μέσω της ειδικής συσκευής θερμαίνονται. Με τον τρόπο αυτό το νέο τσιγάρο δεν παράγει την πίσσα όπως την ξέρουμε από το τσιγάρο αλλά απελευθερώνει κυρίως νικοτίνη.

Το δεύτερο όμως μεγάλο στοίχημα που πέτυχε η Philip Morris International με την συγκεκριμένη λύση είναι αυτό της γεύσης αλλά και της αίσθησης που αποκτά ο καπνιστής, αρκετά παρόμοια με αυτή του κανονικού τσιγάρου - αλλά με πολύ λιγότερη μυρωδιά αφού κατά τη χρήση του δεν παράγεται και δεν εκπνέεται καπνός αλλά ένα αερόλυμα, που διαλύεται πολύ γρήγορα.

Μέσα σε τρία χρόνια από την στιγμή που κυκλοφόρησε το 2014, το πρώτο καπνικό προϊόν δυνητικά μειωμένου κινδύνου της Philip Morris International διατίθεται σε 25 χώρες του κόσμου μεταξύ αυτών και η Ελλάδα όπου το εργοστάσιο της Παπαστράτος στον Ασπρόπυργο μετατρέπεται σε ένα από τα πρώτα κέντρα παγκοσμίως που θα παρασκευάζει αποκλειστικά τις νέες ράβδους καπνού για όλες τις αγορές όπου κυκλοφορεί το IQOS.

Η Philip Morris International με το νέο αυτό, ραγδαία αναπτυσσόμενο εναλλακτικό καπνικό προϊόν IQOS, έχει στόχο να σταματήσει σταδιακά την παραγωγή παραδοσιακών τσιγάρων και όπως έχει επανειλημμένα αναφέρει ο CEO της, ο Έλληνας Ανδρέας Καλαντζόπουλος, να στρέψει όλους τους σημερινούς καπνιστές στα προϊόντα μειωμένου κινδύνου της εταιρίας. Και το πείραμα μοιάζει να επιτυγχάνει αφού οι χρήστες του όχι μόνο αυξάνουν συνεχώς, αλλά χαρακτηρίζουν το προϊόν άκρως επιτυχημένο εστιάζοντας στα οφέλη από τη χρήση του, όπως η απουσία φωτιάς, στάχτης και μυρωδιάς αλλά και λέγοντας ότι βλέπουν βελτίωση στην αναπνοή και τις αντοχές τους.

Ενθαρρυντικά είναι άλλωστε και τα αποτελέσματα των ερευνών τα οποία ανέφεραν πως το ΙQOS καταφέρνει να περιορίσει τις εμφανείς αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος και τα οποία η εταιρία διαθέτει για ανεξάρτητο έλεγχο και επαλήθευση από τρίτους.

Το παράδειγμα της Philip Morris International ακολουθούν κι άλλες καπνοβιομηχανίες παγκοσμίως όπως η British American Tobacco Plc η οποία ετοιμάζεται να προωθήσει τη δική της εκδοχή ενός λιγότερο επιβλαβούς τσιγάρου, αλλά και ιαπωνική Japan Tobacco, επιβεβαιώνοντας το γεγονός πως η καπνοβιομηχανία αλλάζει.